Z dniem 1 stycznia 2025r. wchodzi w życie nowa wersja Kodeksu Etyki Lekarskiej. Wprowadza ona szereg istotnych zmian dostosowujących zasady wykonywania zawodu lekarza do współczesnych realiów i wyzwań. Oto najważniejsze modyfikacje:
- reklamowanie usług medycznych (art. 71 KEL)
Nowy KEL znosi całkowity zakaz reklamowania się lekarzy. Zgodnie z nową wersją kodeksu, lekarz jest uprawniony do posługiwania się informacją o oferowanych usługach z zastrzeżeniem, że taka informacja będzie zgodna z zasadami etyki lekarskiej.Nie można deprecjonować innych specjalistów, a także informować o byciu najlepszym specjalistą. Niedopuszczalne jest również wykorzystywanie autorytetu lekarza do promowania usług
niezwiązanych z wykonywaniem zawodu lekarza.
- wykorzystanie sztucznej inteligencji (art. 12 KEL)
Aktualizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej dostosowuje wykonywania zawodu lekarza do aktualnie wykorzystywanych rozwiązań technologicznych. Lekarz może w postępowaniu diagnostycznym, leczniczym lub zapobiegawczym korzystać z algorytmów sztucznej inteligencji.
Konieczne jest jednak spełnienie poniższych warunków:
1) należy poinformować pacjenta, że przy stawianiu diagnozy lub w procesie terapeutycznym będzie wykorzystana sztuczna inteligencja;
2) należy uzyskać świadomą zgodę pacjenta na zastosowanie sztucznej inteligencji;
3) należy stosować tylko te algorytmy sztucznej inteligencji, które są dopuszczone do użytku medycznego i posiadają odpowiednie certyfikaty;
4) ostateczna decyzja diagnostyczna i terapeutyczna zawsze jest podejmowana przez lekarza.
- telemedycyna (art. 9 KEL)
Zgodnie z nowym KEL, lekarz ma możliwość wyboru formy konsultacji (wizyta stacjonarna, teleporada) zapewniającej pacjentowi dostępną jakość i ciągłość opieki medycznej.
- dokumentacja medyczna (art. 8, art. 29, art. 41, art. 42 KEL)
Nowy KEL kładzie również większy nacisk na dokumentację medyczną. Nakłada na lekarza obowiązek czuwania nad prawidłowym prowadzeniem dokumentacji lekarskiej. Co więcej lekarz ma przeprowadzać i dokumentować postępowanie diagnostyczne, lecznicze lub zapobiegawcze z należytą starannością, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, poświęcając temu niezbędny czas.
Zaktualizowana wersja zawiera cały nowy rozdział „Dokumentacja medyczna”. Zgodnie z nim, lekarz ma obowiązek w rzetelny i staranny sposób prowadzić dokumentację medyczną. Lekarz musi wystawić zaświadczenie lub inny dokument medyczny w sposób umożliwiający identyfikację autora. Treść dokumentu musi być zgodna z wiedzą i kompetencjami lekarza oraz powinna zawierać rzetelne informacje o stanie zdrowia pacjenta. Nie może być ona formułowana przez lekarza pod presją lub w oczekiwaniu osobistych korzyści.
- świadoma zgoda (art. 16 KEL)
Zaktualizowany KEL Lekarzowi wolno wszcząć postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze po uzyskaniu świadomej zgody pacjenta. Po odzyskaniu przez pacjenta zdolności do podejmowania decyzji lekarz musi uzyskać jego świadomą zgodę na dalsze leczenie.
- terapia daremna (art. 33 KEL)
Lekarzowi nie wolno stosować terapii daremnej. Decyzja o uznaniu terapii jako daremnej należy do zespołu leczącego i powinna w miarę możliwości uwzględniać wolę pacjenta.
- metody zweryfikowane naukowo (art. 6 KEL)
Zgodnie z nowym KEL, lekarzowi nie wolno posługiwać się metodami niezweryfikowanymi naukowo lub uznanymi przez naukę za szkodliwe bądź bezwartościowe.
- prawa lekarza (art. 77 KEL)
Nowy KEL podkreśla prawa lekarza do ochrony jego dóbr osobistych i nietykalności cielesnej.
- współpraca z przemysłem farmaceutycznym (art. 71 KEL)
Nowy KEL wprowadza zakaz przyjmowania korzyści od przedstawicieli przemysłu medycznego, jeśli może to ograniczyć obiektywizm opinii zawodowych lekarza. Co więcej, lekarz ma obowiązek ujawniania (zarówno pacjentom, jak i np. słuchaczom wykładu) powiązań z producentami leków lub wyrobów medycznych. Zaktualizowany KEL zakazuje lekarzom uczestnictwa w badaniach, których wyłącznym celem jest promocja produktów.
- etyka w mediach społecznościowych (art. 78 KEL)
Wypowiadając się na forum publicznym przy udziale osób niebędących lekarzami (także w mediach, Internecie i w serwisach społecznościowych) na temat odkryć naukowych, technologii medycznych albo diagnostyki lub terapii, lekarz powinien mieć pewność, że jego wypowiedzi opierają się na aktualnej wiedzy medycznej. Działaniami i zachowaniem lekarza na forum publicznym, w szczególności w Internecie i mediach powinny kierować te same zasady etyczne, co przy bezpośrednim kontakcie z pacjentem, personelem medycznym czy z innymi lekarzami.
- organ nadzorujący przestrzeganie zasad etyki (art. 5 KEL)
W poprzednim brzmieniu KEL, obowiązek czuwania nad przestrzeganiem zasad etyki deontologii lekarskiej spoczywał na Izbie Lekarskiej. Nowe brzmienie nakłada na samorząd lekarski obowiązek czuwania nad przestrzeganiem zasad etyki oraz zachowaniem godności zawodu przez jego wszystkich członków, a także o to, aby przepisy prawa nie były sprzeczne z zasadami etyki lekarskiej.
Podsumowując, nowy KEL dostosowuje zasady etyczne do współczesnych wyzwań medycyny, uwzględniając postęp technologiczny i zmieniające się realia wykonywania zawodu lekarza. Zmiany te mają zapewnić lepszą ochronę praw pacjentów, jednocześnie umożliwiając lekarzom korzystanie z nowoczesnych narzędzi i metod w swojej praktyce.
Wróć do listy wpisów