Własnością intelektualną określamy to wszystko co powstało w drodze intelektualnego procesu i zostało zmaterializowane w postaci rysunku, szkicu, zapisu, formy, planu, projektu, itp. Jest to zbiór praw będących owocem aktywności myślowej człowieka w dziedzinie literackiej, artystycznej, naukowej, jak również przemysłowej.
Własność intelektualna podlega ochronie w ramach czterech aktów prawnych:
1) w zakresie prawa własności artystycznej, naukowej i literackiej:
- – Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r., Nr 24, poz. 83 z późn. zm.)
- – Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowym (Dz. U. z 2018 r., Nr 128, poz. 1000.);
2) w zakresie prawa własności przemysłowej:
- – Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1410)
- – Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r., Nr 47, poz. 211 z późn. zm.).
Prawa własności intelektualnej dają uprawnionym osobom – twórcom, możliwość zakazania innym pełnego korzystania ze stworzonych przez nich utworów, koncepcji, wzorów lub znaków będących przedmiotem ochrony.
Zakres ochrony poszczególnych praw własności intelektualnej w Polsce zależy od charakteru tych praw. Dobra objęte prawem autorskim są chronione począwszy od momentu ich powstania, bez konieczności dokonywania ich rejestracji. Na podstawie umów międzynarodowych ochrona ta obowiązuje niemal we wszystkich krajach świata.
W przypadku większości przedmiotów własności przemysłowej dla uzyskania pełnej ochrony prawnej wymagane jest zgłoszenie do Urzędu Patentowego Rzeczpospolitej Polskiej, a następnie uzyskanie od tego organu decyzji w sprawie udzielenia patentu, praw ochronnych lub praw z rejestracji. Na podstawie takie decyzji zakres ochrony jest ograniczony do terytorium RP, natomiast rozszerzenie tej ochrony na inne kraje poza Polskę, wymaga zgłoszeń w urzędach patentowych krajów, w których prawa mają być objęte taką ochroną.
Ochrona własności intelektualnej i przemysłowej to fundamentalny element strategii rozwoju firmy. Zadbanie o ochronę praw dla swoich rozwiązań i nowatorskich pomysłów jest niezwykle ważne, by móc następnie z nich swobodnie korzystać, rozporządzać nimi na różne sposoby np. udzielając licencji, a konsekwencji czerpać z nich zyski.
Przede wszystkim jednak uzyskanie patentu, praw ochronnych lub rejestracji będzie niezbędne w walce z konkurencją, która będzie chciała wykorzystać nasze rozwiązania, pomysły, wzory czy znaki.
W branży beauty problem ten dotyka zwłaszcza kosmetyków – receptury wytwarzania, powielania wzoru (w tym elementów graficznych) czy kształtu opakowania kosmetyku, ale też sposobu jego prezentacji.
Aby czerpać zyski z własnego projektu, trzeba go chronić i opatentować. Nasz projekt czy rozwiązanie musi być nowatorskie czyli takie które wcześniej nie istniało. O wynalazku mówimy, gdy nasze rozwiązanie jest nowe, czyli rozwiązanie takie do tej pory nie istniało.
Niestety bardzo często zdarza się, że nasza euforia związana z nowym projektem czy rozwiązaniem powoduje, że przedwcześnie publicznie go ujawniamy na portalach społecznościowych, stronach internetowych firmy czy wystawach, konferencjach. Takie działania zablokują uzyskanie patentu, gdyż pomysł nie będzie uznany za nowatorski. Zatem wpierw pomysł zarejestruj w Urzędzie Patentowym, a dopiero później chwal się nim publicznie.
Jeśli prace nad projektem prowadzone są w zespole, ważne jest, by zawrzeć umowę o poufności, w przeciwnym razie, osoba, która pierwsza zgłosi patent, może uzyskać wyłączne do niego prawo.
Ochrona własności przemysłowej, wbrew panującemu przekonaniu, nie jest bardzo kosztowna. Z całą pewnością inwestycja w ochronę naszego pomysłu jest tą na którą warto przeznaczyć odpowiednie fundusze. To jaki budżet planujemy przeznaczyć na ochronę naszego prawa zależy od obszaru na którym chcemy go chronić (tylko Polska czy Europa czy też cały świat). Koszt ten może wahać się od kilkuset złotych do kilkunastu/kilkudziesięciu tysięcy na przestrzeni kilku lat w zależności od obranej strategii ochrony. W tym zakresie warto doradzić się rzecznika patentowego.
Chroniąc własność przemysłową nie tylko zyskujemy broń do obrony przed konkurencją, z „podróbkami” naszych produktów, ale co najważniejsze, realnie podnosimy wartość naszej firmy.
Wróć do listy wpisów